Verzoening of at-one-ment?

Het evangelie is gebaseerd op de Bijbelse verzoening tussen mens en God. Deze verzoening is nodig omdat geen mens volgens de Bijbel rechtvaardig is; elk mens heeft gezondigd door het overtreden van Gods instellingen die ons laten zien wat volmaakt en heilig is. Omdat geen mens in staat is deze instellingen te houden en geen mens dus goed is, (Marcus 10.18) stelde God in dat het bloed en daarmee leven van een offerdier de schuld tijdelijk kon afbetalen en de zonde zou bedekken. (Lev 17.11) Dit was totdat Jezus de Messias voor eens en voor altijd de openstaande schuld betaalde doordat Hij als Offerlam door God op het kruishout werd gebonden. Zijn dood vereffende de schuld en Zijn bloed waste ons schoon zodat de relatie met God werd hersteld. Wanneer wij geloven in het bloed van dit Offerlam hebben wij vrij toegang tot God de Vader. ‘Want allen hebben gezondigd en missen de heerlijkheid van God, en worden om niet gerechtvaardigd door Zijn genade, door de verlossing in Christus Jezus. Hem heeft God openlijk aangewezen als middel tot verzoening, door het geloof in Zijn bloed.’ (Rom 3.23-25a)

Voor New Agers is echter dit anders. Waar het Bijbels evangelie draait om het herstel van onze relatie met God om eeuwig met Hem kunnen leven, streven New Age mensen naar het ervaren van een volledige eenwording met de ‘Oceaan van Levende Liefde’1 die zij God noemen. Het gescheiden zijn van deze god (in zelf, in anderen en in de kosmos) is wat zij ziekte van de ziel noemen, precies zoals de Bijbel zonde ziekte van de ziel noemt. Deze scheiding zou verholpen kunnen worden door de mens zelf, omdat men gelooft dat deze wordt veroorzaakt door angst voor ‘Liefde’ en angst voor eenheid met het goddelijke. Verzoening is dan ook het loslaten van angst en bewustwording van de goddelijkheid in zelf, anderen en de kosmos.

In het New Age handboek A course in Miracles laat ‘Jezus’ ons weten: ‘De volledige bewustwording van de verzoening is de erkenning dat de scheiding nooit plaatstvond.’2 En in Friendship with God zegt ‘God’ tegen Neale Donald Walsch: ‘Je moet je realiseren dat verzoening gewoon dát is; het is at-one-ment. Het is het bewustzijn dat jij en alle anderen Eén zijn. Het is het begrip dat je Eén bent met alles – inclusief Mijzelf.’3 De oplossing zou zijn om het bewustzijn te corrigeren met kennis van ‘de waarheid,’ waardoor men tot een godsbewustzijn komt. Het godsbewustzijn geeft een ervaring van ‘at-one’ zijn met alles wat bestaat. Als deze genezing van het denken in de hele mensheid plaatsvindt, zal er een wereldwijde ervaring van eenheid, een collectief christusbewustzijn ontstaan waarvan New Age gelovigen denken dat het vrede brengt op aarde. ‘Wanneer het bewustzijn van Christus is ontwaakt in alle mensen,’ stelt occultist Alice Bailey, ‘dan zullen we vrede hebben op aarde en welwillendheid onder de mensen. Waar er welwillendheid is, zal er vrede zijn; er moet een georganiseerde activiteit zijn en erkenning van het Plan van God, want dat plan is synthese, dat Plan is fusie, dat Plan is eenheid een at-one-ment.4

Richard Rohr is promotor van de christus waar ook New Agers in geloven. Hij gelooft dan ook niet in de zondigheid van de mens, maar in diens oorspronkelijke goedheid en de kracht van het ontdekken daarvan. Hij gelooft dat de zonde is dat mensen de ‘Goddelijke Persoonlijkheid’ door haat of angst niet ontmoeten.5

De oplossing is volgens Rohr dan ook niet inkeer, maar een verandering in ons denken: ‘Jezus veranderde onze gedachten over God. Dat is in één zin onze niet-gewelddadige at-one-ment leer. God had Jezus niet nodig om te sterven aan een kruis om te besluiten de mensheid lief te hebben. Gods liefde was oneindig vanaf het eerste moment van de schepping: het kruis was gewoon Liefde’s dramatisch vertoon in ruimte en tijd.’ Een straffende God past niet in Rohrs beeld van een ‘goede God,’ en daarom past hij dit beeld aan. ‘Jezus veranderde niet de Vaders gedachten over ons; hij veranderde onze gedachten over God – en daarmee ook die over elkaar. Als God en Jezus niet gewelddadig, straffend, martelend of wraakzuchtig zijn, dan is ons excuus om hetzelfde te zijn voor altijd van ons weggenomen. Dit is geen klein detail! En als God straffend en martelend is hebben wij een volledig model en toestemming om hetzelfde te doen.’6

Net als Alice Bailey gelooft ook Rohr dat deze at-one-ment leer de toekomst heeft. ‘Deze kijk op de verzoening wortelt het christendom in liefde en vrijheid vanaf het allereerste begin; het schept een erg samenhangende en ongelofelijk aantrekkelijke religie, die mensen naar het leven van innerlijke diepte, gebed, verzoening, genezing en universele ‘at-one-ment’ trekt, in plaats van slechts een offer-verzoening.’7

Het punt is dat God ons zó lief heeft dat kwaad niet ongestraft kan blijven. Want wat is liefde zonder recht? Het kwaad dat wij als mensen doen is zo groot, daar kunnen we nooit de prijs voor betalen; dat deed Jezus. Hij loste onze schuld af en droeg onze straf. ‘Hierin is de liefde van God aan ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon in de wereld gezonden heeft, opdat wij zouden leven door Hem. Hierin is de liefde, niet dat wij God liefgehad hebben, maar dat Hij ons heeft liefgehad en Zijn Zoon zond als verzoening voor onze zonden. Geliefden, als God ons zo liefhad, moeten ook wij elkaar liefhebben.’ (1 Joh 4.9-11)

De pseudo verzoeningsleer van New Age maakt het voor mensen van allerlei religies mogelijk te geloven in een christus (synoniem voor geloven in henzelf) die hen verzoent met het goddelijke en daarmee met elkaar, zonder daarbij te hoeven leunen op het volmaakte werk van de enige echte Christus, de Here Jezus. Het is een leer die geen waarde hecht aan recht, maar die onterecht vertrouwt op het intrinsieke goede in de mens en op de wetten van diens intuïtie.

Healing Rooms

Healing Rooms is een instelling waar mensen met een breed spectrum aan klachten kunnen zich aanmelden voor genezend gebed en wachten hiervoor in een ruimte waar veelal muziek klinkt of live liederen worden gezongen. Wanneer de lichamelijk zieke of emotioneel belaste hulpvrager de ruimte betreedt, wordt er met olie gezalfd en gebeden door verschillende mensen (soms kinderen)1 die hiervoor een cursus hebben gevolgd. Dit is dus anders dan de door God ingestelde orde, namelijk ‘Is iemand onder u ziek? Laat hij dan de ouderlingen van de gemeente bij zich roepen en laten die voor hem bidden en hem met olie zalven in de Naam van de Heere.’ (Jak 5.14) Ook de censuur die de Bijbel instelt voor degene die bidt (namelijk de censuur die voor oudsten geldt) valt daarmee weg.

Wereldwijd schieten de Healing Rooms in rap tempo de grond uit en anno 2020 zijn er meer dan 3000 van deze plekken in 76 landen2 waar men genezing kan vinden voor geest, ziel en lichaam. Het concept is niet uniek voor binnen de kerk. Ook onder alternatief genezers zijn er die holistische healingrooms hebben en al in de Griekse oudheid bestond er zoiets als een Asklepeion; een tempelcomplex met genezingskamers waar mensen naar toe kwamen voor genezing van lichaam en ziel. In Pergamum stond zo’n tempel, gewijd aan de godheid Asklepios, die ook wel soter of redder wordt genoemd. Het heiligdom dat ‘werd opgericht rond een heilige bron die nog steeds vloeit’ straalde sereniteit uit. ‘Patiënten benaderden de healingtempel door de Heilige Weg, een pad waarmee hun reis naar gezondheid begon. Een ondergrondse passage leidde daar naar toe, zodat de patiënten over treden in een tunnel afdaalden: kamertjes bevonden zich aan weerszijden van de passage en patiënten brachten daar de nacht door.’3 Er zijn aanwijzingen dat ook het bad van Bethesda in de Bijbel onderdeel was van een tempelcomplex van deze genezer en redder Asklepios..4 Het borrelende water wat helend zou werken zou daarmee niet het toedoen zijn van God, maar die van de afgod van de Grieken. Een christelijk schrijver uit de tweede eeuw na Christus stelt: ‘Als de duivel Asklepios naar voren schuift als de opwekker van de doden en de genezer van alle ziekte, zal ik dan niet zeggen dat hij op deze manier de profetieën over Christus heeft geïmiteerd? 5

De huidige Healing Room en variant op genezingstempels vindt haar oorsprong in de Divine Healing Parlors die John G. Lake een eeuw geleden in de vrijmetselaarsloge op 340 Rookery Building in Spokane in de VS startte.6 Cal Pierce, die de bediening van de tegenwoordige Healing Rooms leidt, was oudste van megakerk Bethel Redding in Californië. Hij laat weten dat hij met meer dan honderd bidders langer dan een jaar het graf van John G. Lake bezocht en er bad totdat hij van God door een visioen hoorde dat hij de genezingsbediening opnieuw moest starten, precies op de oorspronkelijke locatie.7 Hij werd geroepen om ‘de genezende bron die John G. Lake groef op te graven’ en die te vullen met ‘fris puur water zodat allen kunnen komen en er van kunnen drinken.’ 8 Een opmerkelijke uitspraak voor iemand die christen pretendeert te zijn en daarmee zou geloven dat Jezus de Bron van Levend water is waar ieder van kan drinken. De eerste Healing Room werd in 1999 een feit.

Lakes leer wordt door velen gezien als een voorloper van Word of Faith leer. Dit blijkt onder andere uit de bijzondere kijk die hij had op genezing. Zo schrijft Lake: ‘Het brengt Jezus Christus geen eer als we bezeten zijn door ziekte. We willen geen ziekte. We willen goden zijn.’ 9 De komst van Jezus op aarde was volgens hem dan ook niet om mensen te verzoenen met de Vader, maar hen te laten zien hoe ze zelf God konden worden. ‘Gods doel door Jezus Christus is de menselijke natuur te vergoddelijken. Hierdoor wordt hij de Zoon van God, een Redder en verlosser voor eeuwig.’10 En ergens anders: ‘dat is het doel van Jezus, om een mens te nemen en er een Christus van te maken.’11 Het worden van een christus werd volgens Lake bereikt door het bereiken van een godsbewustzijn, het ‘scheppen van de hoogste graad van bewustzijn van God in de ziel van de mens.’ Hoewel Lake meer dan een eeuw geleden leefde, wordt zijn werk graag aangehaald door Word of Faith leraren als Bill Johnson en John Wimber. Net als New Age volgelingen geloofde ook Lake dat Jezus een letterlijk te kopiëren blauwdruk is. ‘Dus de echte christen zou de meest koninklijke mens op aarde moeten zijn, de meest prinselijke mens op de hele aarde – zo koninklijk en prinselijk en lieflijk en heilig als de Zoon van God. Zo groot als Jezus, met de kracht van Jezus en de liefde van Jezus.’ 12 ‘Ik wil dat je hoort wat Jezus over zichzelf zei. God was in Christus, toch? Een incarnatie. God is in jou, een incarnatie, als je wedergeboren bent. Je bent geïncarneerd.’13 ‘Gods doel voor de mens is hem te transformeren tot de aard van God. Jezus zei: ‘Ik zei, jullie zijn goden.’14

Dit geloof dat mensen de aard van Jezus kunnen aannemen is wat de basis vormde voor wat Lake ‘goddelijke Genezingstechnieken’ noemde. Hij stelt: ‘Iedereen, elke christelijke ziel, werd door Jezus aangesteld om de zieken en zondaars te genezen van ziekte en zonde.’15 [!] ‘Goddelijke Genezing is de specifieke fase van bediening waarin de moderne kerk in het niet valt vergeleken bij de vroege kerk. Dit falen komt door een tekort aan kennis over de ware aard en het ware proces van christelijke genezing. Het bovengenoemde voorbeeld onthult het geheim van wat die kracht was, hoe de kracht werkte en door welke wet die werd overgedragen van de discipel naar degene die de zegen nodig had. De kracht was de Heilige Geest van God, zowel in Jezus Christus na Zijn doop in de Heilige Geest als ook in de discipelen nadat de doop van de Heilige Geest op hen kwam op de pinksterdag. Het [de Heilige Geest!] vloeide door de handen van Jezus naar de zieken, het doordrenkte de klederen die Hij droeg.’16

Dagelijks zou Lake honderden mensen de handen opleggen in zijn ‘goddelijke Healing Rooms.’ Hij geloofde dat zieken werden genezen door de impartatie van ‘Gods Geest’ zoals Jezus ook ‘Gods Geest’ zou hebben geïmparteerd door handoplegging17 waardoor de lichaamscellen van de zieke met een enorme positieve energie werden opgeladen. Hij stelde: ‘Goddelijke genezing is een deel van de Geest van God, overgedragen door de geest van de mens.’ ‘De Geest van God in de persoon van een mens produceert een chemische wisselwerking. Soms golven er vlagen van hitte over het individu wanneer handen op hem worden gelegd en de Geest van God aan hen wordt overgedragen. Mensen zullen soms in paars zweet uitbarsten, zo enorm is de chemische wisselwerking die vanbinnen plaats vindt.’18 Dit klinkt exact als de manier waarop goeroes hun volgelingen imparteren heeft meer weg van magie dan wat dan ook.

Wie door Lakes lezingen heen leest, ontmoet een man die erg gevoelig is voor indrukwekkende dingen, macht en kracht. Geregeld haalt hij het woord ‘heerschappij’ aan; een ervaring die hij krijgt wanneer de geest door hem heen werkt. Het is de geest die hem het gevoel geeft God te zijn. ‘De kracht van God, de Heilige Geest, is de Geest van Heerschappij. Het maakt iemand een god. Het maakt dat iemand niet onderhevig is aan de krachten van de wereld, of het vlees, of de duivel. Die dingen zijn onder de voeten van de christen. Johannes zei: ‘geliefden, nu zijn jullie zonen van God.’19

Voor flink wat geld worden cursussen in goddelijke genezing – Divine Healing Technician Training Course – verkocht waarin John G. Lakes technieken worden aangeleerd aan ieder die dit wil. Dit druist in tegen het karakter van God die genezing en gaven om niet geeft. In alles doet de bediening van John G. Lake denken aan die van Simon de tovenaar die ‘de kracht’ wilde kopen en wilde gebruiken om zelf god te kunnen zijn. Maar God kiest soeverein door wie Hij heen wil werken voor genezing, en wanneer. Waar een geest overdrachtelijk is door handoplegging en een kracht door een cursus, gaat het per definitie niet om Gods werk.  ‘En toen Simon zag dat de Heilige Geest gegeven werd door middel van de handoplegging van de apostelen, bood hij hun geld aan, en zei: Geef ook mij deze macht, opdat eenieder wie ik de handen opleg, de Heilige Geest ontvangt. Maar Petrus zei tegen hem: Laat uw geld met u naar het verderf gaan, omdat u dacht dat Gods gave door geld verkregen wordt! (Hand 8.18-20) 

Foto’s: John G. Lake adverteert wonderlijke genezingskracht (links) en genezingsbijeenkomsten in de vrijmetselaarsloge.

Contemplatie uit het oosten

‘De Soefi’s proberen God te kennen en hebben manieren om God te zoeken en dit zou voor ons moeten kunnen werken.’1

Contemplatief bidder Thomas Merton
Eugène Baugniès 1842-1891 – the Dhikr

Al van vóór de komst van het Jezusgebed worden mantra’s door aanhangers van oosterse religies gebruikt als methode om in contact te treden met het bovennatuurlijke. In deze spreuken worden zich steeds herhalende heilige woorden of korte zinnetjes gebruikt om een magisch effect teweeg te brengen; meestal geestelijke transformatie, zoals een trance of mystieke vermogens. Niet alleen de naam van een godheid, maar ook een emotie als ‘vrede’ of ‘liefde’ kan worden gekozen, zoals het geval bij het Shantimantra. In hindoeïstische en boeddhistische yogabeoefening wordt de techniek vaak in combinatie met in- en uitadembewegingen gebruikt, pranayama. En ook in het gebed dat islamitische Soefi mystici gebruiken, dhikr, gebruikt men deze techniek. Men prevelt de naam van god, nu niet Shanti maar Allah, of korte zinnetjes als god is groot, gods wil geschiedde of Koranteksten. Soefi mystici geloven dat dit één van de beste manieren is om tot de hoogste laag van de hemel op te stijgen en contact te krijgen met het bovennatuurlijke. In een lezing aan de nonnen van het Getsemani klooster in Kentucky leert contemplatief bidder Thomas Merton: ‘De Soefi’s proberen God te kennen en hebben manieren om God te zoeken en dit zou voor ons moeten kunnen werken.’1 Hij legt zijn publiek uit hoe het gebed van Soefi’s ‘werkt’: een combinatie van heilige zinnen en ademtechnieken. ‘Dit is eigenlijk een prachtige manier om te bidden,’ zegt hij en suggereert dat een christen door dezelfde ervaring kan gaan door het Jezusgebed: ‘Heer Jezus Christus wees mij zondaar genadig.’ Voor hem waren zowel het ademen alsook het doel een hulp in gebed.’2 Wat Merton hiermee in feite zegt, is dat het doel het middel heiligt: iets wat door de Bijbel wordt weersproken. God is specifiek over de manier waarop Hij aanbeden wil worden, en toen de zonen van Aron hun eigen ding deden om God te aanbidden, werd dit hun dood.

Merton geloofde overigens dat het gebed dat Soefi’s gebruiken hetzelfde gebed is als dat door Griekse monniken wordt gebruikt; een techniek waarmee hij zelf goed bekend was.3

Hoewel gereformeerd theoloog Jos Douma het idee dat meditatietechnieken hun oorsprong vinden in ‘zweverige’ oosterse religies weerspreekt en stelt dat er zoiets is als een christelijke traditie in meditatie,4 zijn er duidelijke aanwijzingen dat ook de mystieke woestijnvaders (die aan het begin van deze kerkelijke traditie staan) hun verborgen kennis elders opdeden. ‘De woestijnvaders geloofden dat zolang hun verlangen naar God oprecht was, willekeurig wat gebruikt kon worden om God te bereiken. Als een methode voor hindoes werkte om hun goden te bereiken, dan konden christelijke mantra’s gebruikt worden om Jezus te bereiken,’ aldus christelijk onderzoeker Ray Yungen.5 Voor wie de technieken naast elkaar legt is er een treffende gelijkenis, zegt ook wetenschapper Daniel Goleman, die onderzoek deed naar meditatieve technieken. ‘De meditatiepraktijken en levensregels van deze vroegste christelijke monniken komen sterk overeen met hun hindoe- en boeddhistische broeders in het oosten. De meditatieve technieken die zij adopteerden voor het vinden van hun god suggereren eerder een lenen uit het Oosten of een spontane herontdekking.’6

Niet alleen de combinatie van het ademgebed, centreren en herhalen van heilige woorden, maar ook het aannemen van een specifieke meditatieve houding wijst in de richting van het oosten. In zijn boek Aangeraakt door God schrijft Luigi Gioia dat hij zijn gebedstechniek leerde van Koreaanse monniken die er boeddhistische meditatiemethoden op na hielden. ‘Ik kan me niet herinneren wanneer ik voor het eerst in aanraking kwam met het begrip ‘contemplatief gebed’. In elk geval niet door de Bijbel, want die uitdrukking komt in de Schrift niet voor. [..] Het werd me al snel duidelijk dat ik zelf op zoek moest gaan en omdat ik altijd al kickte op uitdagingen zag ik deze zoektocht helemaal zitten. Toen ik achttien was raakte ik bevriend met een paar Koreaanse monniken die me de beginselen leerden van op het boeddhisme geënte meditatiemethoden: kleermakerszit, aandachtige ademhaling, eindeloos een zin herhalen.’7

Wat voor een Vader is God als Hij belooft Zijn Heilige Geest te geven aan gelovigen die daar om vragen, om ze vervolgens in het ongewisse te laten over de technische kant van het vragen! Waarom zouden we in de leer gaan bij Soefi’s en Koreaanse monniken, terwijl Jezus zelf ons leert te bidden en God ons verbiedt de gebedsvormen van andere volken over te nemen? ‘Vraag u niet af: Hoe hebben die volken hun goden vereerd? Zo willen wij het ook doen! Nee, de Heer uw God verbiedt u dat.’ (Deut 12.30)

Gravesoaking

Een paar jaar geleden begonnen er foto’s over het internet te circuleren waarop gelovigen op begraafplaatsen te zien waren. Ze lagen gestrekt op grafstenen van overleden ‘beroemde christenen’ met de bedoeling hun ‘zalving’ te absorberen; gravesucking of gravesoaking genoemd. In alle gevallen gaat het om de grafstenen van overledenen met bovennatuurlijke gaven of bijzondere talenten. De gedachtegang is dat wie op de grafsteen knielt, erop ligt of deze omhelst, gezalfd wordt met de geest van de dode en diens bovennatuurlijke gaven overgedragen krijgt.

Niet alleen studenten van Bethels School of Supernatural Ministry (BSSM), maar ook prominente kerkleiders zochten hulp bij de doden. Zo werd voorgangersvrouw Beni Johnson soakend gespot op het graf van C.S. Lewis, lag organisator van dronken-in-de-geest-events John Crowder op het graf van Alexander Dowie, deelde Awakening Europe directeur Ben Fitzgerald een clip op YouTube en schepte Benny Hinn op over het opdoen van bovennatuurlijke zalving bij de graven van gebedsgenezers Aimee Semple McPherson en Katheryn Kuhlman. Benny Hinn vertelt hierover: ‘Ik voelde een geweldige zalving toen ik daar was. Ik, ik, hoor dit; bééfde toen ik Aimees graftombe bezocht. Ik schudde helemaal. Gods kracht kwam helemaal over mij heen. Ik geloof dat de zalving over Aimees lichaam was blijven hangen. [..] Je zult de zalving bij Aimees graf voelen. Het is ongelofelijk. En dat van Katheryn.. het is geweldig. Ik heb gehoord van mensen die genazen toen ze dat graf bezochten. Ze werden volledig genezen door Gods kracht.’1

Bij zijn bezoek aan Kuhlmans graf zegt Hinn een visioen te hebben gekregen waarin de gebedsgenezeres tegen hem zei: ‘volg mij,’ waarna ze hem meenam naar Jezus en hem introduceerde aan de Heilige Geest.2 In het visioen kreeg Hinn de toekomst van zijn genezingsbediening te zien.3 Naast deze waarzeggende geleidegeest stelt Benny Hinn ook in contact te komen met engelen. Hinns ervaring is geen unicum, want ook voormalig oudste van Bethel Redding, Cal Pierce, zocht raad bij een graf. Bij dit graf van gebedsgenezer en wonderman John G. Lake ontving hij een visioen over het voortzetten van diens bediening doormiddel van Healing Rooms. Hij bad er ‘Heer, als een dode op de beenderen van Elisa kan worden geworpen en geneest, dan vraag ik om de zalving die op de beenderen van John G. Lake rust.’4 Pierce hoorde God toen zeggen: ‘er is een tijd om te bidden en een tijd om in actie te komen.’5 Deze ervaring zou het begin worden van de huidige Healing Rooms bediening.

Dat het fenomeen nu trending is in protestantse kring betekent niet dat het eerder niet bestond. Gravesoaking heeft veel weg van tempelslaap waarbij volken uit de oudheid de tombes van heiligen opzochten om er bloot te worden gesteld aan de invloed van een godheid om daarmee wijze raad of genezing te ontvangen. Deze graftombes van heiligen waren ‘het centrale punt voor verering en het ontvangen van visioenen.’6

In de Bijbel spreekt God duidelijk over het zoeken van raad bij de doden of het in contact komen met de geest van een dode. God wil absoluut niet dat een volgeling van Hem zich daarmee inlaat. Hij is heilig, en heilig en onheilig zijn in Zijn ogen onverenigbaar. ‘U moet heilig voor Mij zijn,’ zegt God, ‘want Ik, de HEERE, ben heilig. Ik heb u van de volken afgezonderd om van Mij te zijn.’ (Lev 20.27,26)

Foto: Megakerkleider Bill Johnson, zijn vrouw Beni en studenten van BSSM zoeken ‘de zalving’ bij graven..

1.Benny Hinn sermon, Double Portion Anointing, Deel #3, Orlando Christian Center, Orlando, Fla., April 7, 1991. From the series, Holy Ghost Invasion. TV#309
2.Fisher, G.R. (1997) Benny Hinns move into necromancy. The Quarterly Journal, oktober-december. p.5-10
3. Fisher, G.R. (1997) Benny Hinns move into necromancy. The Quarterly Journal, oktober-december. p.5-10
4. Healing Rooms Raleigh Doctor Incorporates Prayer and Science To Bring Healing By: Steve Eastman via http://www.letusreason.org/Popteach42.htm
5. https://healingrooms.com/index.php?src=content&cid=3
6. M. Beumer (Recensie) Gil Renberg, Where Dreams May Come (2 vol. set). Incubation Sanctuaries in the Greco-Roman World (Brill 2017) in: Kleio-Historia, nr. 7. (2018)

Ware zelf of valse christus

Anders dan in de Bijbel wordt met de term christus in gnostiek, mystiek, antroposofie en New Age niet de Persoon Jezus bedoeld, maar een zogenaamd ‘goddelijke kern’ die zich in elke persoon zou bevinden. Deze goddelijke kern wordt door hen ook wel het ‘ware zelf’ genoemd. Als men zich deze christus ofwel het ‘ware zelf’ ten volle bewust wordt, spreekt men van een ontwaakt christusbewustzijn. Het bereiken van dit christusbewustzijn wordt gezien als het bereiken van ‘de hoogste staat van intellectuele ontwikkeling en emotionele volwassenheid’, aldus het Centre for Christ Consciousness. ‘Het is een staat van bewustzijn van onze ware aard, ons hogere zelf en ons geboorterecht als kinderen van God.’1 Mensen die tot zo’n bewustzijn komen, zijn beter dan alle anderen en wórden volgens New Age leer ook daadwerkelijk God.

De term ware Zelf komt uit oorspronkelijk uit het hindoeïsme, waar het synoniem is voor de godheid Atman, ofwel: een staat van zelfbewustzijn die ontstaat door verlichtende zelfkennis die verlost van het valse zelf. De term werd in het Westen geadapteerd en gepopulariseerd door psychologie. Psychiater en New Age goeroe2 Carl Jung dook in oosterse filosofieën als die van kundaliniyoga en bouwde hieruit ‘een geheel van theorieën die mensen in staat stelde over God te praten terwijl ze eigenlijk hun eigen psyche bedoelden, en over hun eigen psyche terwijl ze eigenlijk het goddelijke bedoelden. Als de psyche ‘de geest’ is en God is ook ‘de geest’, dan moet men om het één te bespreken eigenlijk het ander bespreken,’ schrijft hoogleraar en New Age kenner Wouter Hanegraaff.3 Jung hield hij er exact dezelfde definitie van Christus op na als die nog steeds door New Age wordt gehanteerd, namelijk: ‘Het ‘zelf’ of ‘christus’ is in iedereen a priori aanwezig, maar als regel in een staat van onbewustzijn om mee te beginnen.’4 Hij geloofde dat men pas tot een ontwaken van Christus binnenin kon komen als men de historische, externe Christus los zou laten. Ofwel, men dient zich bewust te worden en verlichting te vinden door het ‘ware zelf’ en Jezus als Verlosser los te laten.

Nieuwe Tijdsdenkers (of New Age gelovigen) stellen dat Jezus enkel als mens op aarde kwam, maar pas op dertigjarige leeftijd zijn ware zelf en identiteit als ‘kind van God’ ontdekte, waarmee Hij Christus werd. Dit zou zijn geweest toen Hij werd gedoopt in de Jordaan5 waarbij Gods Geest op Hem kwam en Zijn bewustzijn verlichtte. Deze initiatie door de ‘zalving’ met de Heilige Geest zou Hem een Zoon van God, een verlicht Meester, of God-mens hebben gemaakt, zoals ook Krishna en Boeddha dit zouden zijn geweest en zoals elk mens deze status zou kunnen bereiken. In Jezus’ geval, zo geloven New Agers, verliet christusbewustzijn en dus ook goddelijkheid Hem bij Zijn kruisdood.

New Age volgelingen kunnen net als christenen dus wel spreken over Jezus als ‘Christus,’ en ‘God,’ maar doelen hiermee op een titel die hooguit is voorbehouden aan een bepaalde periode in iemands leven. Ze geloven niet dat Jezus eeuwig Christus was, is en zal zijn, dat Hij eeuwig God was, is en zal zijn of dat Hij zoals de Bijbel zegt ‘in het vlees kwam.’ Deze definitie van het begrip ‘Christus’ voldoet hiermee aan de definitie die de Bijbel geeft voor de antichrist, namelijk: ‘elke geest die niet belijdt dat Jezus Christus in het vlees gekomen is, is niet uit God; maar dat is de geest van de antichrist.’ (1 Joh 4.3)

Vanuit New Age perspectief is het aandringen op de erkenning van de goddelijkheid van elk mens niet vreemd. Het ontkennen van het vermeende goddelijke ‘ware zelf’ zien New Age gelovigen als een onvermogen dat verholpen kan worden met hulp van een scala aan technieken en therapieën die de latente goddelijkheid in elk mens openbaren; elk laagje onechtheid moet worden afgepeld, totdat de goddelijke kern geopenbaard is. Dan krijgen ze toegang tot alle latente (goddelijke, scheppende, verlossende, genezende) krachten en beseffen ze dat ze God zijn.6

Manieren waarop men tot een bewustzijn van het ware zelf ofwel verlichting of tot een ontwaakt christusbewustzijn komt, zijn bijvoorbeeld (kundalini-)yoga, contemplatief gebed, invocaties, psychotherapieën, het enneagram en het reciteren van mantra’s. Een instant manier om deze verlichting te bereiken is doormiddel van handoplegging, ook wel Shaktipat genoemd. Als het bewustzijn van de mens dan verlicht is, komt men tot de ware kennis van het Zelf – het hindoeïstisch concept van God. Zoals New Age leraar Michael Mirdad beschrijft: ’Stel je god voor als het midden van een kamer met licht en zijnde ‘de tegenwoordigheid van liefde, vrede en blijheid’. Stel je nu voor dat dat centrum (god) een licht teweeg breng dat de kamer vult. Dit licht is bekend als de christus – dat zijn wij – onze ware zelf. Dit licht is het bewustzijn is het licht dat Jezus ons herinnerde te zijn.7

Maar, Jezus zei: ‘Ik ben het Licht der wereld; wie Mij volgt, zal beslist niet in de duisternis wandelen, maar zal het licht van het leven hebben.’ (Joh 8.12)