Slangenleer

‘Maar ik vrees dat, zoals de slang met zijn sluwheid Eva verleid heeft, zo misschien ook uw gedachten bedorven worden, weg van de eenvoud die in Christus is.’ – 2 Korinthe 11.3

Zo’n zesduizend jaar geleden werd de eerste mens tot zonde verleid door de sluwheid van de slang. Zijn strategie was simpel maar effectief: Gods Woord in twijfel trekken, verlichting bieden door ‘geheime’ kennis, suggereren dat mensen aan God gelijk kunnen zijn. Wanneer onderwijs een combinatie van deze factoren bevat, is het toch wel waarschijnlijk dat men te doen heeft met leer die z’n oorsprong vindt in wat er destijds in Eden gebeurde.

Eerder verzamelde ik al wat kanttekeningen die werden geplaatst bij The Passion Translation door Brian Simmons; een Bijbelvertaling die ook in Nederland aan populariteit wint.

Het viel mij daarbij op dat Simmons vaak opmerkingen maakt die de illusie wekken dat mensen als God zijn, als hun ogen maar geopend worden voor dit geheimenis. Tegelijk lijkt Simmons orthodoxe Bijbelvertaling te ondermijnen en deze voor nieuw geopenbaarde waarheid te verruilen. Hij stelt: ‘Er zijn zóveel geheimen in de Bijbel die zijn opgeruimd, weggefilterd.’¹ In diverse spreekbeurten legt Brian Simmons uit hoe Jezus hem deze geheimen zou hebben toevertrouwd doen Hij hem bezocht in zijn kamer, hem meenam naar de hemel en ze in hem imparteerde via ‘instant downloads’.²

Tijdens het kijken van een recensie door voorganger en YouTuber Mike Winger over het boek Kolossenzen uit The Passion Translation viel mij dezelfde combinatie weer op: Gods Woord in twijfel trekken, geheime kennis pretenderen te hebben, de mens verleiden tot het worden van Gods gelijke.

Zo benadrukt Simmons Aramees – ‘Gods liefdestaal’ – te hebben gebruikt voor het vertalen van The Passion Translation, zodat Gods hart aan de lezer zou worden geopenbaard. In een preek deelt hij één van de geheimen die met het Grieks verloren gingen en in het ‘Aramees’ werden herontdekt: ‘Vrouwen, ga er even voor zitten. Er staat geschreven: ‘vrouwen onderwerp uzelf aan uw mannen’, toch? [trekt Gods Woord in twijfel] De Griekse taal zegt inderdaad ‘onderwerp’. Wat als de originele tekst in het Aramees was geschreven? En vertaald werd naar het Grieks, en ze er een beetje naast hebben gezeten? Hier is de Aramese tekst: – ik ga hier een aantal mannen kwaad mee maken. Ik heb zojuist jullie systeem van misbruik richting je vrouw vernietigd. Stop daarmee. Maar er staat: [‘correcte’, nieuwe interpretatie] ‘vrouwen, wees teder toegewijd aan jullie man, zoals de kerk teder is toegewijd aan Christus.’ En ook in een andere lezing blijkt hoezeer Simmons Gods Woord openlijk afvalt, onder het alibi van een betere vertaling. ‘Kom op dames, vrouwen van God’ daagt Simmons uit. ‘Sta op en leg al die kritische betweters het zwijgen op die zeggen dat vrouwen die dingen nooit mogen doen. Ik daag je uit: zet ze voor schut! Daag deze religieuze geest uit die stelt dat vrouwen niet mogen onderwijzen, vrouwen niet mogen leidinggeven, vrouwen niet mogen profeteren.’³

Het is mijns inziens tekenend dat Simmons het door de Heilige Geest geïnspireerde Woord van God afdoet als leer van een ‘religieuze geest’. Voor de duidelijkheid; zelf ben ik vrouw. Maar dat vrouwen geen mannen zouden mogen onderwijzen in de gemeente, of gezag over hen uit mogen oefenen is simpelweg een Bijbelse instelling (1 Tim 2.12) die eeuwenlang als zodanig werd geaccepteerd, geen leer van een religieuze geest. Dit vers heeft dan ook niet met een systeem van misbruik of onderdrukking te maken, maar met Goddelijke orde waar zegen vanuit gaat wanneer deze in alle liefde en oprechtheid wordt nageleefd. Simmons trekt de parallel terecht van het gezag van de man naar het gezag van Christus, waarmee hij de toon zet voor het ondermijnen van dat gezag. Het treft mij dat de verleiding die door hem wordt geboden opnieuw via het hart van ‘ons vrouwen’ voet aan grond krijgt, dit keer niet in Eden maar in het lichaam van Christus.

Een ander alibi voor het (zogenaamd) legitiem veranderen van Gods Woord is doormiddel van homoniemen: woorden die hetzelfde worden uitgesproken als een ander woord maar van betekenis verschillen. Op die manier kunnen bij de vertaling van het Oude Testament verschillende intrepretaties aan woorden toe worden gekend. Dit legt Simmons als volgt uit: ‘Toen Jezus tot mij kwam en sprak: ‘Ik openbaar je geheimen’, was één van de geheimen die Hij mij gaf dat van homoniemen. Kijk, als je Hebreeuws moet vertalen, word je gedwongen op de ene óf de andere manier te vertalen. Nou, het is beiden. De Heer liet me zien dat het de homonimische structuur van Hebreeuws was dat de sleutel zou vormen tot openbaring in de laatste dagen.’⁴

En dan het idee van het aan God gelijk willen zijn. In Jesaja (40.25) zegt God, de Schepper van hemel en aarde: ‘Met wie zou u Mij willen vergelijken, of aan wie ben Ik gelijk? zegt de Heilige’.

Hoewel dit een retorische vraag is, werpt Simmons tegen: ‘Vier keer zegt Hij [‘Jezus’] ‘mijn zus, mijn bruid,’ toen Hij mij bezocht in 2009, door mijn muur wandelde en op mij blies, toen zei Hij: Ik geef je geheimen en dit is het eerste [geheim] dat Hij mij gaf. Hij zei: het woord ‘zus’ is het Hebreeuwse woord ‘gelijke.’ ‘Mijn gelijke, Mijn bruid’. Dus ik vertaalde dat. Mijn uitgever belde me op, vlak nadat ik hem het manuscript toe had gestuurd. Hij zei: ‘We gaan je boek niet publiceren’. Ik zei: ‘ho, wow, yo, what’s up? Waarom? Wat doe ik verkeerd?’ Hij zei: ‘Nou je vertelt mensen in je vertaling vier keer dat ze gelijk zijn aan Jezus!’ Ik zei: ‘nee bro, dat zeg ík ze niet, dat doet Híj! Ik zou dat nóóit zeggen. Dat zegt Hij!’ [beschuldigt God] Als Hij jou niet een ongelijk span laat vormen, zou Hij dat wel doen met Zijn eigen Zoon?! Er zal een gelijke partner [‘lichaam van Christus’] tevoorschijn komen. Stralend, doordrenkt van heerlijkheid, een look-a-like partner. Alles wat gezegd is over Jezus, zal gezegd worden van jou!’⁵

Alle eigenschappen die de Here Jezus zijn voorbehouden toekennen aan mensen is dan ook exact wat Simmons doet. Zo zegt hij niet alleen: Jíj hebt álles wat Hij heeft: ál Zijn gerechtigheid, ál Zijn heerlijkheid, héél Zijn gezag’. ‘Jij hebt het DNA van God’.⁶ Ook gebruikt hij titels die zijn voorbehouden aan de enige Messias, zoals ‘Boom des Levens’⁷ In één van zijn spreekbeurten zegt Simmons:  ‘Hoe voelt het om een gezalfde te zijn? Voelt dat goed? Vertel degene naast je, ook als je ‘m niet mag, vertel degene: ‘jij bent een gezalfde’.⁸ Niet alleen in spreekbeurten, maar ook in Simmons Bijbelvertaling komt deze leer terug. Zo wordt Handelingen 11:26b als volgt vertaald: ‘Het was in Antiochië dat de volgelingen van Jezus voor het eerst geopenbaard werden als ‘gezalfden’. Ter vergelijking ditzelfde vers uit de HSV: ‘En het gebeurde [..] dat de discipelen voor het eerst in Antiochië christenen genoemd werden’. Het woord ‘christenen’ – volgelingen van Jezus – wordt daarmee vervangen door ‘christussen’- gelijken aan Jezus.

Ook in een voetnoot bij 1 Petrus 4.16 in The Passion Translation doet Simmons dit. Hij stelt er: ‘Het woord christen betekent ‘gezalfde.’ Christus is de Gezalfde en als zijn volgelingen die verenigd met hem leven, zijn wij ook ‘gezalfden’. Waarmee hij de lezers van zijn Bijbel opnieuw onderwijst dat zij christussen zijn.

Simmons is consequent in zijn statements dat gelovigen Christus zullen zijn. Zo zei hij ook in een preek in 2015 in Sydney: ‘Christus is niet slechts Jezus Christus.’ ‘Wij wórden de christus op aarde. De christus in ons wordt de hoop der heerlijkheid.’¹⁰

Mogelijk is het te scherp als ik stel dat Brian Simmons leer verkondigt die in overeenstemming is met de leer van de slang. Mogelijk te negatief. Maar soms ben ik bang dat we makkelijk te misleiden zijn, weg van de eenvoud die in Christus is.

Laten we terugkeren naar die eenvoud.

‘Maar wij weten dat de Zoon van God gekomen is en ons het verstand heeft gegeven om de Waarachtige te mogen kennen; en wij zijn in de Waarachtige, namelijk in Zijn Zoon, Jezus Christus. Die is de waarachtige God en het eeuwige leven.’ – 1 Johannes 5.20