De toxiciteit van het welvaartsevangelie

Op CIP las ik een reactie van Sam Storms op de motivatie van zangeres Mackenzie Morgan om te stoppen met het zingen van ondermeer liederen van Bethel Music. Hij noemt een aantal punten en schrijft: ‘Ik ben verbijsterd over hoe en op welke basis Morgan hen beschuldigt van het prediken van een ‘vals evangelie’. Zij prediken redding door genade alleen, in Christus.’

Storms vertegenwoordigt de mening van veel christenen ten aanzien van het welvaartsevangelie. Zij geloven dat dit evangelie gewoon een beetje is doorgeschoten, een beetje teveel naar links of rechts in de leer, of gewoon een kwestie van persoonlijke smaak. Wat maakt dan dat anderen dit evangelie zo hardnekkig bestrijden?

Uiteraard kan ik alleen voor mijzelf spreken, en dat is dat het welvaartsevangelie er de schijn van heeft het Evangelie te zijn, terwijl het mensen weghoudt van echte redding door Jezus alleen. Op essentiële punten is er in het welvaartsevangelie toegevoegd en afgedaan van het origineel.

Zo leert de Bijbel dat Jezus stierf voor zondaren. Hij kwam om verloren mensen te redden. (1 Tim 1.15) Dit is wat de apostel Paulus geloofde en dit is de orthodoxe interpretatie van bijvoorbeeld Lukas 19.10. Als kerkleider Bill Johnson dit vers uitlegt, wijkt hij echter af van deze orthodoxe interpretatie als hij stelt: ‘We richten ons op het redden van zielen, waar ik sterk in geloof. Maar nu begrijpen we dat toen Jezus zei dat Hij kwam om te zoeken en te redden dat wat verloren was, Hij sprak over meer dan persoonlijke redding. Jezus sprak over dat wat verloren ging in de hof van Eden..’1 Hij legt uit: ‘Lukas 19:10 zegt dat Jezus kwam ‘om te zoeken en te redden dat wat verloren was.’ Niet alleen was de mensheid verloren aan zonde, ook verloor hij zijn heerschappij over planeet aarde. Jezus kwam om beiden te heroveren.’2 Aan redding van verloren zielen wordt zo herstel van de paradijselijke toestand toegevoegd – nu al, in het hier en nu.

Bethels leraren, maar ook zangleiders (zie de proclamatietekst van zangleider Jenn Johnson hierboven) stellen ziekte en armoede consequent gelijk aan zonde. Zij geloven dan ook dat de verzoening met God de Vader door Jezus’ kruisdood er niet alleen was voor de reiniging van zonden, maar ook de bevrijding van ziekte en armoede in dit leven. ‘Zonde, ziekte en armoede..  nooit zouden die drie gebieden ooit nog gezag over het leven van een gelovige mogen hebben,’3 aldus voorganger Bill Johnson. ‘Tweeduizend jaar geleden deed Jezus een aankoop.’.. ‘Hij besluit niet om mensen vandaag de dag niet te genezen. Het besluit tweeduizend jaar geleden wás om te genezen. De betaling was ófwel voldoende voor alle zonden, óf voor geen enkele zonde. De betaling was ofwel voor alle ziekte, of voor geen enkele ziekte. Genezing en vergeving werken samen in de Schrift. Er is daarnaast een derde element en dat is het woord ‘armoede.’ En uhm, het woord ‘kwaad’ in het evangelie van Mattheus, als er staat ‘verlos ons van het kwaad,’ komt van het woord ‘pijn.’ En het woord ‘pijn’ komt eigenlijk van het woord ‘arm.’ Dus de penseelstreek van Gods verlossing was om af te rekenen met de wortel van zonde, de wortel van ziekte en de wortel van armoede.’4

De schade van het geloof dat ziekte en armoede zondig zijn is enorm. Waar Jezus’ zaligsprekingen olie in de wonde van verdwaalde en verstoten schapen zijn, ontzegt welvaartsleer deze schapen de toegang tot het Koninkrijk. Want wanneer iemand gelooft in het verzoenende werk van de Here Jezus, maar toch ziek en arm blijf, is hij/zij dan wel echt gered? Zou deze christen niet harder zijn/haar gezondheid en welvaart moeten ‘geloven en belijden‘ (vs Romeinen 10,9) om behouden te worden? Juist door de twijfel aan het behoud voor de eeuwigheid die ontstaat wanneer lichamelijke gezondheid of welvaart uitblijven, bestaat het gevaar dat mensen zelf hard gaan werken voor dit behoud. Eindeloze stappenplannen, proclamatieteksten en bevrijdingssessies bieden ogenschijnlijk uitkomst en houden mensen weg van een enkele blik op het kruis en het geloof dat Hij het al heeft volbracht.

Is God dan geen Vader die het beste voorheeft met Zijn kinderen? Jawel. Hij kent ons, weet welk maaksel wij zijn. Jezus was vaak met ontferming bewogen vanwege de zieken. Hij leefde onder ons en deelde in het menselijk lijden. Hij genas zieken en beantwoordt ook nu nog gebeden. Maar Zijn verzoenend offer was niet om de aarde te verlossen van armoede en ziekte.

Over Bethels geloofsbelijdenis heb ik hier niet gesproken, maar wanneer Bethels evangelie niet ‘diep evangelisch-orthodox’ is en ‘in lijn met de historische geloofsbelijdenissen binnen het christendom’, is bijgevolg ook al het andere dit niet.

Het gevaar van Bethel, door Rod Page

Rod Page is voorganger en woonde in Redding, Californië: de plaats waar megakerk Bethel Church is gevestigd. Hij maakte van dichtbij mee hoe deze kerk, die door C. Peter Wagner een ‘apostolische spil’ met een ‘directe invloedssfeer’ in de Nieuw Apostolische Reformatie wordt genoemd1– onder invloed van Bill Johnson transformeerde. In onderstaand filmpje vertelt hij hoe de kerk van invloed was op het plaatsje Redding en de mensen om hem heen.

Onder de video tref je een reactie van Crystal Parker. Ze reageert: ‘Als één van de kinderen die in Bethel opgroeiden toen Bill er voorganger werd  –  die volledig geworteld was in hun leer, in het zoeken van tekenen en wonderen, gebruikt als onderdeel van hun agenda – raakte ik diep verwond door de valse beloften die door hen gepredikt werden. Toen mijn wanhoop naar hoop, vrede en herstel niet werd beantwoord, gaf ik God de schuld. Ik was zo boos, zo kapot, dat ik in een diepe depressie van vier lange jaren terecht kwam, waarbij ik het hebben van een relatie met God volledig opgaf. Het kostte me twaalf jaar voor ik terugkeerde naar God.. [..] Ik ben zo dankbaar dat ik die kerk, die beweging heb verlaten heb en een veel groter inzicht heb gekregen over wat Gods Woord werkelijk is.’

Welvaart in de verzoening

Want wat baat het een mens, als hij heel de wereld wint en aan zijn ziel schade lijdt? Of wat zal een mens geven als losprijs voor zijn ziel?

Mattheus 16.26 in de Bijbel

In het welvaartsevangelie wordt aan verlossing van zonde door Jezus’ kruisdood gemakshalve ook verlossing van ziekte en armoede toegevoegd; een soort all-in package dus. ‘Zonde, ziekte en armoede..  nooit zouden die drie gebieden ooit nog gezag over het leven van een gelovige mogen hebben,’1 aldus voorganger Bill Johnson. ‘Tweeduizend jaar geleden deed Jezus een aankoop.’.. ‘Hij besluit niet om mensen vandaag de dag niet te genezen. Het besluit tweeduizend jaar geleden wás om te genezen. De betaling was ofwel voldoende voor alle zonden, of voor geen enkele zonde. De betaling was ofwel voor alle ziekte, of voor geen enkele ziekte. Genezing en vergeving werken samen in de Schrift. Er is daarnaast een derde element en dat is het woord ‘armoede.’ En uhm, het woord ‘kwaad’ in het evangelie van Mattheus, als er staat ‘verlos ons van het kwaad,’ komt van het woord ‘pijn.’ En het woord ‘pijn’ komt eigenlijk van het woord ‘arm.’ Dus de penseelstreek van Gods verlossing was om af te rekenen met de wortel van zonde, de wortel van ziekte en de wortel van armoede.’2

Als Bijbelse onderbouwing voor het geloof dat de Here Jezus ons door Zijn kruisdood niet alleen verloste van zonde om ons met God de Vader te verzoenen, maar met die verzoening ook al in dit leven op aarde van een droomleven voorzag, wordt vaak Jesaja 53.5 aangehaald. ‘Maar Hij is om onze overtredingen verwond, om onze ongerechtigheden verbrijzeld. De straf die ons de vrede aanbrengt, was op Hem, en door Zijn striemen is er voor ons genezing gekomen.’ Predikers van het welvaarsevangelie zien genezing als een hier en nú te grijpen recht waarvoor al betaald is aan het kruis. Genezing, zo zeggen zij, is synoniem voor vergeving, maar ook bevrijding, redding en genezing. Maar is dat ook zo? Met de komst van zonde in het paradijs, kwam ook lichamelijke ziekte en dood in de wereld. Door Jezus’ verzoening wordt de schepping verlost van ziekte, dood en vergankelijkheid…  in de toekomst! Dat wil zeggen, wanneer Hij een nieuwe hemel en aarde schept! Dan zal ook ons lichaam worden ingeruild voor een onsterfelijk, onvergankelijk lichaam. (1 Kor 15.54)

Maar er is nog een ander soort ziekte, de ziekte van de ziel. Deze ziekte is geestelijk; het zijn onze overtredingen, het volgen van onze eigen weg of zoals God het ziet; onze ontrouw aan Hem. Deze ziekte van de ziel maakte ons geestelijk dood, in het hier en nu. Een voorbeeld van dit principe is terug te vinden in het Oude Testament, wanneer het afgedwaalde volk Israël onder leiding van koning Hizkia afrekent met afgoderij, weer terugkeert naar God en het paasfeest viert. Het volk reinigde zich, slachtte het paaslam en Hizkia bad: ‘laat de Heere, die goed is, verzoening doen voor hem die heel zijn hart erop gericht heeft om de God de Heere, de God van zijn vaderen, te zoeken, al was dat niet volgens de reinheid die past bij het heiligdom. En de Heere verhoorde Hizkia en genas het volk.’ (2 Kron 30.19,20) In Zijn genade genas Jezus deze ziekte van onze ziel (zonde) doordat God met Jezus’ kruisdood verzoening deed voor ons. Hij verloste ons van de eeuwige dood en maakte ons levend. (Ef 2.5)

Als we Jesaja 53 aan de hand van de Bijbel zelf bestuderen, kunnen we begrijpen wat God bedoelt. In 1 Petrus 2.24 wordt Jesaja 53.5 namelijk door Petrus geciteerd: ‘Die Zelf onze zonden in Zijn lichaam gedragen heeft op het hout, opdat wij, voor de zonden dood, voor de gerechtigheid zouden leven. Door Zijn striemen bent u genezen.’ Het Griekse woord dat Petrus gebruikt om genezing aan te duiden wordt in het Nieuwe Testament verder alleen in Lukas 4 genoemd: ‘De Geest van de Heere is op Mij, omdat Hij Mij gezalfd heeft; Hij heeft Mij gezonden om aan armen het Evangelie te verkondigen, om te genezen wie gebroken van hart zijn, om aan gevangenen vrijlating te prediken en aan blinden het gezichtsvermogen, om verslagenen weg te zenden in vrijheid, om het jaar van het welbehagen van de Heere te prediken. (Luk 4:18,19)

Is Jezus als Zoon van God bij machte om te genezen en mogen wij Hem daarom vragen? Ja! ‘Is iemand onder u ziek? Laat hij dan de ouderlingen van de gemeente bij zich roepen en laten die voor hem bidden en hem met olie zalven in de Naam van de Heere.’ (Jak 5.14)

Belooft God ons met de verzoening door de kruisdood van Zijn Zoon dan geen genezing en rijkdom in het hier en nu? Nee.

Net zomin als dat armen sinds Jezus’ verzoenende offer ineens rijk werden en gevangenen ineens werden bevrijd, werden zieken niet ineens genezen, noch blinden ziende. Toen de Here Jezus op een ezelsveulen Jeruzalem binnenreed, dachten de gelovigen dat hij hen kwam redden van onderdrukking, maar.. Hij kwam niet om het koninkrijk naar wereldse maatstaven te brengen. Het goede nieuws voor de armen is niet dat Jezus kwam om alle financiële middelen eerlijk te verdelen, maar slaat op de rijkdom van het evangelie waarin Jezus ons heeft verrijkt met alle geestelijke zegeningen in de hemelse gewesten (Ef 1.3). Dit is goed nieuws voor onze arme ziel en niet persé onze portemonnee.