Allereerst even een update. Bijna twee jaar geleden bracht ik het boek ‘Als Zijn schapen dwalen‘ uit waarin ik getracht heb uiteen te zetten wat de aard is van de nieuwe reformatie die het christendom heeft getroffen. Sinds het boek werd uitgebracht hebben verschillende lezers mij benaderd omdat ze herkenning vonden in wat ze lazen en het nu konden duiden. Lezers die de weg terug vonden van het proclameren van gezondheid en het zoeken naar profetieën naar de eenvoud van Gods Woord. Mensen die net als voorganger Aaron Mapes (in de trailer hieronder kort aan het woord) beschreven hoe de invloed van de Nieuw Apostolische Reformatie een spoor van vernieling naliet in hun kerk. Hoewel jullie verhalen soms schrijnend zijn, is het tegelijk bemoedigend te horen dat het jullie heeft geholpen dingen een stukje te duiden en de eenvoud van het geloof te vinden. Dank jullie wel daarvoor!
Voor wie lezen niet makkelijk vindt, maar zich wel graag wil verdiepen in de Nieuw Apostolische Reformatie komt binnenkort een derde deel van de film ‘American Gospel’ uit. De makers van de film probeerden in de eerste twee delen te schetsen dat wat Amerikanen denken dat het goede nieuws centraal voor het christelijk geloof inhoudt – het kennen van Jezus plús het nastreven van de Amerikaanse droom – eigenlijk een ander Evangelie is dat de oorspronkelijke boodschap van goed nieuws heeft vervangen. Het is een evangelie dat door Amerika geëxporteerd is geworden en ook Nederland heeft veroverd. Het is een evangelie dat trekt, maar niet redt. De eerste twee films, ‘Christ Alone‘ en ‘Christ Crucified‘, beschrijven de kern van het Bijbels Evangelie en zijn hier tegen betaling te kijken.
In het voorjaar hoopt men deel drie, met de titel ‘Spirit and Fire‘ uit te brengen. Een langere trailer van deze film is zojuist uitgebracht en laat mijns inziens goed zien waar de kerk mee te maken heeft.
Wanneer je geen Engels machtig bent kun je de ondertiteling aan zetten.
‘Toen zei Hij tegen mij: Ga naar binnen en zie de boosaardige gruweldaden die zij hier doen. Ik ging naar binnen en ik zag, en zie, alle vormen van kruipende dieren, afschuwelijke dieren en alle stinkgoden van het huis van Israël, helemaal in het rond in de muur gegrift.’ (Ezechiël 8.9,10)
Lang, lang geleden, in 1994, begon in de Vineyard kerk in Toronto een opwekking. De opwekking begon toen Randy Clark als opgebrande voorganger weinig vrucht en kracht zag in zijn bediening, en wanhopig hongerig werd naar meer. Toen hij zag hoe de samenkomsten van de van oorsprong Zuid Afrikaanse evangelist Rodney Howard-Browne van bovennatuurlijke uitingen doorspekt waren, wilde hij dit ook en liet hij zich door hem de handen opleggen om ‘de zalving’ te ontvangen. Nadat dit was gebeurd liet hij Howard-Browne weten dat zijn handen nu brandden van de hitte. Hierop zei Howard-Browne: ‘Ja, dat is de zalving. Weet je waar die voor is? Ik zei hem: Ga terug naar je kerk en leg je handen op alles dat beweegt.’ Clark ging terug om te doen wat hem was opgedragen. Hij sprak (op uitnodiging van John Arnott) in de Vineyard gemeente in Toronto en ‘zalfde’ de hele gemeenschap.1
Vanaf het podium getuigde Clark van de geest die hem in lachen deed uitbarsten, waarop ook de gemeente in extatisch gelach, stuiptrekken en schudden uitbarstte. De atmosfeer veranderde van ‘gelaten’ naar ‘opgewonden’ en ‘geïntoxiceerd’,2 aldus Clark. ‘Bijna tachtig procent van de mensen lag op de vloer,’3 getuigde John Arnott, ‘het was als een explosie.’4 Gemeenteleden werden met kracht tegen de grond geworpen ‘door de Geest’, kronkelden over de grond, flapperden hun handen en maakten dierengeluiden. Sprekers probeerden hun Bijbel te openen, maar konden in hun dronkenschap geen vers oplezen en enkel kukelen als een haan. Eén van de aanwezigen geloofde dat God tegen haar zei: ‘wil jij voor Mij huilen als een wolf? Als Ik het je vraag, wil je het dan doen?’ waarop de vrouw van achter de microfoon haar hoofd ophief en begon te huilen als een wolf. Terwijl een geblaf de zaal overstemt, leidt één van de gelovigen een ander op handen en knieën aan een hondenriem over de vloer, en verheldert: ‘dit doet me denken aan een oude hymne; ‘waar Hij leidt, zal ik volgen’. Pelgrims kwamen van over de hele wereld naar Toronto om het ‘vuur van God’ te vangen. Dit was Toronto, dit was waar God aan het werk was, zei de één. Dit was Toronto, waar Gods heilige kerk veranderde in een dierentuin, meende de ander.
Als ik zie hoe de plaag die zich ooit leek te beperken tot de Vineyard Airport kerk in Toronto nooit helemaal weg is geweest, maar in alle hevigheid de Nederlandse kerk infecteert, kan mij een gevoel van moedeloosheid en verdriet overvallen.
Want Toronto leeft meer dan ooit. Nog steeds zijn christenen hongerig naar meer, ook in het ooit ‘nuchtere’ Nederland. Daarom struinen zij samenkomsten af waar ‘het vuur’ wordt uitgedeeld. In 2017 sprak Howard-Browne in Almere, voor zgn. Holland Ablaze opwekkingsbijeenkomsten. ‘Ik geloof dat God met vuur zal komen,’ aldus de ‘barman van de Heilige Geest’. De Heer sprak tot hem dat hij de komende twee jaar naar 300 Europese steden moest gaan om het vuur uit te delen. In elk van die samenkomsten zouden 100 leiders aangestoken moeten worden met het vuur, om op hun beurt hun land in vuur en vlam te zetten. ‘De enige hoop voor Nederland,’ spreekt Howard-Browne, ‘is het vuur van de Heilige Geest. En voor iedere persoon om in vuur en vlam gezet te worden.’5
En ook Randy Clark, inmiddels oprichter van de NAR-organisatie ‘Global Awakening’, drukt nog zijn stempel op de Nederlandse kerk, zoals door de leiderschapsconferentie ‘There is more’. Randy Clark heeft zichzelf tot missie gesteld de wereld over te reizen om leiders uit het hele kerkelijke spectrum (van conservatief protestants tot Rooms katholiek) te imparteren met ‘de Geest’ om zo de wereld tot een opwekking te leiden. In een promotievideo voor Global Awakening wordt over Clark gezegd: ‘De visie voor Global Awakening werd tijdens het begin van de Toronto uitstorting door God aan Randy gegeven: Randy zou een vuur ontsteker zijn, iemand die visioenen zou zien, een bruggenbouwer. Het ontsteken van vuur is de bediening van impartatie en herstel van de Heilige Geest en Diens gaven aan de mensen van God, in het bijzonder leiders.’5
Ook John Arnott en zijn vrouw Carol zijn nog actief in het overbrengen van ‘de Geest.’ Wereldwijd – ook in Nederland – zijn door hen diverse soakingcentra opgezet, waar mensen door ‘soaking’ gezalfd kunnen worden met ‘de Geest.’ Zoals John uitlegt: ‘Vaak bidden Carol en ik voor mensen; we soaken ze, we soaken ze, we soaken ze, voel hoe de zalving binnenstroomt.’6 Wat exact de aard is van hetgeen waarmee mensen gezalfd worden is voor Arnott van ondergeschikt belang: ‘Luister! Wat maakt het uit? Wat doet het er toe? Als hij denkt dat het van God is en hij vindt het fijn, laat hem er dan van genieten! Want de vrucht kun je later testen.’7 En: ‘wanneer je het veilig houdt met dit ding, de Heilige Geest, weet je wat? Dan ga je dus nergens komen.’8
Bovenstaand leiders zijn verantwoordelijk voor het zalven van legio kerkleiders, waaronder veel leiders van wat nu bekend staat als de Nieuw Apostolische Reformatie. Bill Johnson, Kenneth Copeland, Heidi Baker, Benny Hinn, allen werden geïmparteerd met een geest die hen met kracht overweldigde en spectaculaire dingen deed doen. Zij geloven dat het deze geest is die hen in staat stelt te genezen en demonen uit te drijven: hetgeen zij zien als de komst van het Koninkrijk van God met kracht. Wie of wat die geest dan is, is voor hen van ondergeschikt belang. Wanneer je ziet welke leer deze leiders prediken – zoals de leer dat een mens ‘als Jezus’ of ‘als God’ wordt door de zalving – geeft dit alle reden bij deze zogenaamde zalving en ook sprekers weg te blijven.
Benjamin Creme, een prominent New Age goeroe die jarenlang spreekbuis was voor de New Age christus door diens boodschappen te channelen, liet zich merkwaardig genoeg uit over de Toronto opwekking. Hij geloofde dat het iets goeds was: wat bij Toronto gebeurde was ‘dezelfde methode als die gebruikt werd door zijn [eigen] spirituele Meesters, om christenfundamentalisten zacht te maken voor hun acceptatie van de New Age Christus als hij komt.’9
Persoonlijk geloof ik dat de zalving van Toronto Gods oordeel is, dat begint bij de gemeente. Ik geloof dat deze zalving de weg baant voor ‘hem, wiens komst overeenkomstig de werking van satan is, met allerlei kracht, tekenen en wonderen van de leugen.’ ‘En daarom zal God hun een krachtige dwaling zenden, zodat zij de leugen geloven, opdat zij allen veroordeeld worden die de waarheid niet geloofd hebben, maar een behagen hebben gehad in de ongerechtigheid.’ (2 Thess 2.11,12)
Die leugen was toen (Gen 3.5) en is nog altijd dat de mens als God kan zijn. Blijf daarom weg bij enige zalving die je kracht zou geven en je zogenaamd de ogen opent, en bid voor dominees, voorgangers en kerkleiders dat ze bij Gods Woord blijven en niet zullen vallen voor deze misleiding.
Mocht je ooit gevallen zijn voor / door deze zalving: er is een weg terug. Bekeer je tot God en Hij zal je vrijzetten. Blijf bij de Bijbel en heb gemeenschap met Bijbelgetrouwe christenen. Laat je niet verleiden tot het idee dat je iets mist.
Toen Israël was verlost uit slavernij werd het volk door God gevoed met Brood uit de hemel. Maar Israël wilde meer. Ze wilden vlees, komkommers, meloenen.. Ze verzochten God door te blijven roepen: ‘we willen meer Heer, meer!’ Na veel geklaag gaf Hij hen wat ze wilden, maar ten koste van hun ziel. Zoals in Psalm 106 wordt beschreven: De vaderen ‘werden met gulzigheid bevangen in de woestijn; zij stelden God op de proef in de wildernis. Toen gaf Hij hun wat zij begeerden, maar henzelf [letterlijk: hun zielen] deed Hij uitteren.
Lieve medegelovige, laat je niet verleiden tot het idee dat je ‘meer’ nodig hebt. In de Here Jezus ben je gedoopt in de Heilige Geest en heb je vrij toegang tot de Vader. Door dagelijks gebed en het lezen van je Bijbel bouw je een relatie met Hem op. Diepgang in deze relatie ontstaat niet door enige zalving, niet door de speciale ‘vaderlijke zegen’ van een (buitenlandse) apostel en niet door aanraking van een medegelovige die genezingen en wonderen lijkt te kunnen verrichten.
Want het brood van God is Hij Die uit de hemel neerdaalt en aan de wereld het leven geeft.’ (Joh 6.27,29,33) Jezus zei: ‘Ik ben het levende brood, dat uit de hemel neergedaald is; als iemand van dit brood eet, zal hij leven in eeuwigheid.’ (Joh 6.51a)
Video: ‘Apostolische handoplegging’ voor hen die hongeren naar meer.
‘Jezus is de steen die door u, de bouwlieden, vol verachting is weggeworpen, maar die nu de hoeksteen geworden is. Door niemand anders kunnen wij worden gered, want zijn naam is de enige op aarde die de mens redding biedt.’ Handelingen 4.11,12 NBV
‘Als uw mond belijdt dat Jezus de Heer is en uw hart gelooft dat God hem uit de dood heeft opgewekt, zult u worden gered.’ Romeinen 10.9 NBV
Is in Jezus als Heer geloven in je hart en Hem belijden met je mond nog wel werkelijk genoeg om gered te worden? Is er misschien nog een andere Naam onder de hemel, iets anders dat ons redt?
Eén van de noemers waaronder de innerhealing- en bevrijdingsbediening haar werk doet is Sozo. Sozo werd in 1997 werd voortgebracht door megakerk Bethel in Redding en wordt sindsdien door veel kerken wereldwijd gebruikt. De ‘extreem krachtige’ en ‘enorm effectieve’ bevrijdingsbediening is ook in Nederland immens populair en benadrukt met klem geen therapie te zijn, maar gebed door ‘een team van mensen dat je helpt een connectie te maken met de Godheid, waardoor je een plek hebt om te kunnen omgaan met alle problemen en crisissen die je overkomen.’1 De bediening werd in Bethel gestart nadat Randy Clark (Toronto opwekking) er een training gaf. Clark nam het model over van Carlos Anacondia, een Argentijnse opwekkingsprediker die die tools ontwierp om nieuwe bekeerlingen te bevrijden. Daarbij leek hij te veronderstellen dat iemand zich pas werkelijk ‘gered’ kan noemen, als er ook sprake is van genezing en bevrijding.
De naam Sozo die aan de bediening werd gegeven, werd ontleend aan het Griekse woord voor redding (sṓzō) dat in Mattheus 1.21 wordt gebruikt, en dat naast redding ook genezing en bevrijding betekent. ‘Want Hij is het, die zijn volk zal redden van hun zonden’ zegt Mattheus 1:21, Sozo wordt vertaald met het woord ‘redden’ in deze passage,’2 aldus internationaal hoofd van de Sozobediening Teresa Liebscher. ‘Sozo is een Grieks woord dat gered, genezen, bevrijd betekent. .. Jezus wil meer voor jou dan enkel redding, enkel naar de hemel gaan. Hij wil het complete pakket voor je.’3
Ten einde dit pakket van ‘redding, genezing en bevrijding’ te verkrijgen streeft het Sozoteam er naar de wortel van de gebroken relatie met God op zoeken en deze herstellen om zo een keer te kunnen brengen in iemands lot. Want ‘met een genezen verbinding kun je wandelen in de lotsbestemming waartoe je geroepen bent.’4 Anders dan de Bijbel gaat men niet uit van zonde, maar van emotionele wonden en gebrek van ware kennis over onszelf als oorzaak van een verstoorde relatie met God. En anders dan in Mattheus 1.21 zijn het dan ook niet zonden waarvan men wordt ‘gered, genezen en bevrijd’ tijdens een Sozosessie, maar emotionele wonden en ‘leugens’ zoals verkeerd denken over onszelf en over God.
Voor het herstel van de verbroken relatie met God wordt in plaats van het verzoenend offer van de Here Jezus, en naast het standaard innerhealing repertoire van visualisatie, hypnose, suggestie, positief proclameren en waarheidsconfrontaties door Sozo gebruik gemaakt van speciale technieken en tools die de hulpvrager helpen om een hernieuwde Godservaring te krijgen. Hiermee zal het gevoel van gescheidenheid van God als het ware worden genezen. ‘Eén van de meest helende aspecten aan herinneringen is uit te vinden dat God er was,’ aldus Dawna DeSilva, ‘dat Hij beschikbaar was, dat Hij hielp en dat Hij niet op de troon zat..’5 Samen met Teresa Liebscher vormt DeSilva het internationaal gezicht van de Sozobediening.
In de sessies wordt gebruik gemaakt van zes verschillende tools om mensen tot volledige redding te brengen; de ‘Vaderladder,’ ‘Vier deuren,’ ‘Jezus presenteren,’ ‘de Muur,’ ‘Triggermechanismen,’ en ‘Goddelijk bewerken.’ Opwekkingsprediker Carlos Anacondia is verantwoordelijk voor de eerste vier tools, die hij overnam van ‘de meest ervaren persoon op het westelijk halfrond met betrekking tot bevrijding,’ Pablo Bottari. De twee overige tools zijn gebaseerd op ‘geavanceerde Sozo technieken’ die door hersenwetenschapper en specialist in Artificial Intelligence6 Aiko Hormann werden ontworpen. Eén van die technieken is dat er soms met een flinke handklap een ‘muur’ naar beneden wordt gehaald of een ‘deur’ wordt gesloten. Het geluid van de klap zou ‘de boog van hersengolf verbindingen tussen geest en gedachten’ breken, waarmee leugens verbroken kunnen worden om ruimte te maken voor nieuwe waarheden die in de sozosessie geopenbaard worden.7
In de Vaderladdertool wordt de hulpvrager gestimuleerd om een ontmoeting te krijgen met ‘elk lid van de Godheid,’8 waarvoor men stelt dat het belangrijk is om de pijnlijke, teleurstellende ervaringen met vader, moeder, broers, zussen en vrienden door te werken. De sessies worden gestart door de hulpvragers te vragen bij welk ‘lid van de Godheid’ ze zich het meest op hun gemak voelen.9 ‘Ons begrip van Vader God, Heilige Geest en Jezus houdt vaak bewust of onbewust verband met bijna alle ervaringen met vader, moeder en zussen/broers/vrienden.’10
Het maken van contact met God en een reële perceptie van wie God is, probeert men niet te bereiken doormiddel van de traditionele middelen als gebed en Bijbellezen, maar door het ontvankelijk maken voor zintuigelijke indrukken zodat men God kan ervaren. ‘Wat de Sozo-sessie leider moet doen is het helpen gedachten, harten en geesten te openen voor een andere methode van contact hebben met God. We kunnen dit doen door een aantal methoden, hoofdzakelijk door de Sozoee [hulpvrager] door een serie simpele oefeningen te leiden om hun repertoire van voelen, horen, ervaren en contact hebben met God te vergroten.’ ‘Om de tijd van bediening vruchtbaar te maken voor een cliënt, moeten we ze vaak helpen om hun ‘ogen van de geest’ te openen.’11 Een flashkaart voor volgers van de Sozocursus onthult hoe zo’n simpele oefening in z’n werk gaat. ‘Vader God wat denkt U van mij?’ is ‘een vraag die een schone lei voor iemands visualisatie geeft, Papa God aanroepend om berichten van liefde te schrijven of om de ziel van degene te ontstoppen en hen harde onwaarheden over God te onthullen.’ Een andere flashkaart moedigt het maken van een beeld van God letterlijk aan: ‘Beelden, visualisatie van gebeurtenissen of aspecten van de Godheid spreken boekdelen vanuit het hart en tot het hart. [..] Ze dienen om de waarheid in te luiden in het hart.’12
De vraag is welke waarheid over God in het hart van de hulpvrager wordt ingeluid als dit een ervaring is die niet gecorrigeerd mag worden met Bijbelse waarheid over God. (Jer 10.10, Joh 17.17) ‘Als mensen uit de Sozo bediening is het onze taak om nooit te oordelen over hoe iemand God bedenkt, ziet of ervaart.’13
Een paar dingen hierover. Allereerst heiligt het uitnodigen van ‘Papa God,’ ‘Heilige Geest’ en ‘Jezus’ in een seancesetting, de seance niet. Ook suggereert het hebben van een dialoog met ‘elk persoon van de Drie-eenheid’ drie goden en niet één. Dit wordt ook wel polytheïsme genoemd en is niet Bijbels. De enige manier waarop wij tot God de Vader kunnen naderen is dóór Jezus. We bidden dan ook in Zijn Naam (Joh 15.16), waardoor we genade vinden als we tot Gods troon naderen. De enige manier waarop wij toegang hebben tot Jezus als Heer, is door Zijn Geest. Die Geest wordt ons door God de Vader gestuurd. (Joh 14.26)
Lieve mensen, het is níet mogelijk om een relatie te hebben met God, zonder een goede relatie te hebben met Zijn Zoon! Het feit dat ook niet-christenen,14 ofwel mensen zonder relatie met Jezus, deel kunnen hebben aan sessies om een goede relatie met ‘Papa God’ te ontwikkelen, weerspreekt dat het hier om God de Vader gaat. En een geest die zich presenteert als ‘Jezus,’ maar niet komt namens de Vader, is niet van God. (Joh 5.53)
Om het verband aan te tonen tussen het bestaand Godsbeeld en eerdere ervaringen met mensen, wordt in een boek over Sozo het verhaal van hulpvrager Rob geschetst. ‘Hij was niet opgegroeid met een sterke band met de Heilige Geest. Bijzonder genoeg had hij ook geen sterke band met zijn moeder.’15 Rob moest hierop de leugen dat het zijn schuld was dat er geen sterke band was met zijn moeder verwerpen, net zoals hij daarna de leugen dat de Heilige Geest met hem zou omgaan zoals zijn moeder dit deed, ook verwierp. De Heilige Geest bood Zijn excuses aan en vroeg Rob toestemming om interactie met Zijn Tegenwoordigheid te hebben. De geest kwam op Rob en Rob vroeg ‘Heilige Geest’ om op zijn schoot te zitten. ‘Heilige Geest zei ja. Rob begon steeds meer te lachen. De sozo-counselor raadde [suggestie] waarom; de Heilige Geest kietelde hem.’ Nu had Rob toegang tot een eeuwige trooster, leraar en verzorger.’16
Sozo biedt andere wegen om tot de Vader te komen of de Heilige Geest te ontvangen dan door Jezus. Tegen Thomas zei Jezus: ‘Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. Niemand komt tot de Vader dan door Mij.’ ‘Ik zal de Vader bidden, en Hij zal u een andere Trooster geven, opdat Hij bij u blijft tot in eeuwigheid, namelijk de Geest van de waarheid, Die de wereld niet kan ontvangen, want zij ziet Hem niet en kent Hem niet, maar u kent Hem, want Hij blijft bij u en zal in u zijn.’ (Joh 14.6,16,17) God spreekt over dwaze mensen die ‘de heerlijkheid van de onvergankelijke God vervangen door een beeld dat lijkt op een vergankelijk mens,’ waardoor Hij die mensen ‘in de begeerten van hun hart [heeft] overgegeven aan de onreinheid om hun lichamen onder elkaar te onteren.’ (Rom 1.23,24) Bovenstaande beschrijvingen lijken mij een duidelijk voorbeeld van het vervangen van God met door onszelf gemaakt beelden. Een blasfemischer voorbeeld kan ik me nauwelijks indenken.
Jezus zegt ‘Ik ben de Deur; als iemand door Mij naar binnen gaat, zal hij behouden worden..’ (Joh 10.9) Maar de Sozohandleiding biedt creatieve oplossingen om de exclusiviteit van Jezus als Redder en Weg tot de Vader te omzeilen. Er is méér nodig dan het offer van Jezus. ‘Veel gelovigen omarmen het offer van Christus, maar slagen er niet in een relatie met de Vader en de Heilige Geest binnen te gaan,’ zo stelt de Sozo handleiding. Ook wordt gesuggereerd dat er een relatie met God de Zoon los kan staan van God de Vader, zoals blijkt uit een allegorie die in de handleiding beschreven wordt. ‘Je gaat een verlichte kamer binnen. Binnenin zie je drie deuren. Op de deur aan de linkerkant staat ‘Christus.’ Die gaat open.’ [..] ‘Na een paar jaar je vertrouwen te hebben opgebouwd, nodigt Jezus je terug uit in de buitenste kamer. [..] Weifelend volg je Jezus in de buitenste kamer waar een tweede, veel bredere deur je opwacht. [..] Met een schreeuw sluit je de deur. Jezus vraagt je of je terug naar binnen wilt gaan. Je schudt je hoofd.. ‘Wil je de Vader niet zien?’ zegt Jezus. ‘Misschien later.’ Jezus volgt je terug naar Zijn kamer. In Zijn domein voel je je veilig.’17
Opnieuw blijkt geen verzoening meer nodig door het offer van Jezus, maar wordt een verzoenende ervaring geboden door het verwijderen van ‘onware’ negatieve eigenschappen, gevoelens of gedachten over God. En natuurlijk is wat over ‘God’ wordt ervaren, echt. Zo wordt God gekneed naar ons beeld en hebben we eigenlijk geen relatie meer met de God van de Bijbel, maar een god van onze verbeelding.
Hoewel Sozo wordt geadverteerd als een krachtig middel tot het bereiken van (emotionele) genezing en bevrijding, zijn er verschillende verhalen beschreven van mensen die door Sozosessies zijn gegaan en er emotioneel door werden beschadigd, of juist geestelijk werden belast.
Ook kan ik het niet laten om op te merken dat de Sozo Bethel website geregeld waarschuwt tegen de ‘religieuze geest,’ die door het creëren van een genadevolle omgeving zou kunnen worden tegengehouden. Als mensen geen financiële bijdrage willen leveren aan de bediening, kan dit zijn omdat de ‘religieuze geest’ niet zal buigen voor rede. Mijns inziens is een ander woord voor die religieuze geest ‘gezond verstand’ of mogelijk zelfs de Heilige Geest. Als het aankomt op het doneren van geld voor de bediening, dient men vooral niet te buigen voor de ‘geest van het recht hebben op’ en er sterk tegen bidden voor de sessies beginnen. Een ‘geest van vrijgevigheid’ moet worden vrijgezet.18 In technische termen zou ik dit manipulatie willen noemen.In Nederlands kunnen Sozo gebedssessies trouwens online worden gekocht voor 75 euro,19 waarmee het genezend gebed haaks staat op genezing door Jezus, die dit geeft om niet.
Samengevat lijkt Sozo het begrip van en de weg tot behoud uit te breiden met buiten-Bijbelse extra’s naast het verzoenend offer van de Here Jezus. Een weg van eigen werken, middelaren en sacramenten. Daarnaast worden mensen in contact gebracht met bovennatuurlijke, tastbare ervaringen die zich voordoen als God, maar waarvan het Bijbels gezien niet mogelijk is dat het om God gaat. Een Heilige Geest die vergeving vraagt, een Jezus die ons volgt in plaats van wij Hem, een Jezus die een relatie met God de Vader facultatief maakt.. nee, dank je wel.
‘Hoewel u Hem niet gezien hebt, hebt u Hem toch lief. Hoewel u Hem nu niet ziet, maar gelooft, verheugt u zich met een onuitsprekelijke en heerlijke vreugde, en verkrijgt u het einddoel van uw geloof, namelijk de zaligheid van uw zielen.’ 1 Petrus 1.8,9 (HSV)
als Zijn schapen slapen 